[fol. 117r]
[15]
IN NOMINE PATRIS · ET FILII · ET SPIRITUS SANCTI · INCIPIUNT CAPITULA QUAE DOMNUS
IMPERATOR
KAROLUS
HLUDOU
UICI
AUGUSTI · PIAE MEMORIAE FILIUS · UNA CUM
CONSENSU ET SUGGES[.]IONE UENERABILIUM
EPISCOPORUM ET ILLUSTRIUM
OPTIMATUM RELIQUORUMQUE FIDELIUM SUORUM · AD HONOREM
SANCTAE DEI ECCLESIAE ET AD PACEM AC PROFECTUM TOTIUS IMPERII SUI
FECIT ˙
ANNO INCARNATIONIS DOMINI NOSTRI IESU CHRISTI · DCCCLXXVII · REGNI UERO SUI
IN FRANTIA · XXXVI · IMPERII AUTEM SUI ·
PRIMO · INDICTIONE · VIIII · MENSE FEBRUARIO
IN PA[L]ATIO TICINENSI ·
Capitulum · I ·
Vt sancta romana ecclesia sicut est capu
t omnium ecclesiarum .' ita ab omnibus hono
retur et ueneretur
neque quisquam contra ius et potestatem ipsius aliquid in
iuste agere
presumat .' sed liceat ei debitum tenere uigorem · et pro uniuersali
ecclesia
pastoralem exhibere curam atque sacris precibus omnium pro
omnibus interpellare auctorem ˙
Capitulum
II ·
Ut honor domno et spiritali patri nostro iohanni · summo pontifici et uniuersali papae
[fol. 117v] ab
omnibus
conseruetur · et quae secundum sacrum ministerium suum auctori
tate apostolica decreuit cum summa ueneratione · ab omnibus suscipiatur ·
ut de
bita illi oboediencia in omnibus conseruetur ˙
Capitulo ·
III ·
Et licet in omnibus id obseruari uelimus
precipue tamen sanccimus · ut in terminio [!]
beatorum petri et pauli · apostolorum
principum nemo in eundo et redeundo uel ibi morando aliquam uastationem · et depredationem facere presumat
et quae ipsius sanctae dei ecclesiae propria sunt nemo aliqua iniqua machinatione
sine uoluntate ipsius sacri pontificis sibi uindicare presumat .'
quodsi quisq[u]am fecerit · restitutis male
presumptis immunitatem ipsius ecclesiae persoluat et bannum
nostrum tripliciter componat ˙
Capitulum · IIII ·
Ut ecclesiasticus
honor et sacerdotalis atque clericalis reuerentia debita
competentique sinceritatis religione ab omnibus amplectatur · et in
omnibus custo
diatur ˙
Capitulum ·
V ·
Ut imperialis honor ab omnibus fideliter
obseruetur .' et quae ab eo seu per epistolam seu per legatos recipiuntur · a nullo impune audeat uiolari ˙
Capitulum ·
VI ·
Vt episcopi ministerium suum secundum sacros
et sancto spiritu promulgatos
[..] canones per
agant parro
echias
suas absque alicuius impedi
[.]to
predicando
c
[.]rri
gendo et confirmando
circumeant .' et hoc in agendo nullus eis
contraire · et quod ad ministerium
illorum pertinet · contradicere in ipsis par
roechiis audeat · uel eis
exinde aliquam molestiam inferat · sed adiutor
si oportuerit inuitatus a pontifice
quisque ecclesiae filius existat · ut liceat
eis criminalia sceler
a · et alia quaeque corrigendo inquirere discutere
et diiudicare canonice ·
quod qui temerare proterue presumpserit tri
plicem legem ·
et triplicem bannum nostrum exsoluat ˙
Capitulum · VII ·
Ut episcopi secundum sacram iussionem domini
nostri iesu christi predicationem per se uel suos congruenter
exerceant · et presbiteros suos ut similiter faciant instruere [fol. 118r] procur[ient] et ut seculares et fideles laici diebus
festis qui in ciuitatibus sunt .' ad publicas stationes occurrant .' et qui in
uillulis sunt et possessionibus sunt · ad publicum officium in plebe festinent .'
et nullus latibulosa missarum in suis domibus officia celebrare presumat · sine sui rationali licentiae episcopi ˙
Capitulo · VIII ·
Ut episcopi in ciuitatibus suis proximum
ecclesiae suae claustrum instituant · in quo ipsi cum
clero suo · secundum
canonicam regulam deo militant et sacerdotes suos ad hoc constrin
gant .'
ut ecclesias suas non relinquant · et aliubi habitare presumant · sint
etiam
subiecti proprio episcopo secundum canonicam auctoritatem · nec per cont
umatiam ab eorum
potestat
[e] dissilient · neque
seculari potestate ad hoc commendare sed liceat aut
eos quilibet recipere audeat · ut contra canonicas leges et debitum episcopi
potesta
tem quodammodo defensentur · huiusmodi uero sacerdotes
epistolas ilico cen
sura disciplinis ecclesiasticis · nefas est omnium
eorum sollicit
udinem
episcopos
non gerere · quibus in
committendis sacris ordinibus dignum uisum est
communicasse ˙
[C]apitulum · [VIII][.]
Ut a
b omnibus sacerdotum propter male opinionis famam habitatio
feminarum
penitus tollatur .' neque illi in domos earum intrare indiscrete
presumant · ne nomen dei quod absit per illos
blasphemetur .' per quos lau
dari pie et iugiter debet .' Uenationem quoque
nullus tam sacri ordinis
exercere presumat · neque arma
mi
[li]taria pro qualicumque seditione
portare
audeat · aut abitum quemlibet tantum apicem sacerdotum non
decenter [!] assumat ˙
[C]apitulum · [X]
Ut res ecclesiasticas tam mobiles quam et
immo
biles nemo inuadere uel auferre presumat .' et quae
a rectoribus ecclesiae
actenus ob timorem uel fauorem alicui libellario uel
enfiteocario
iure dol
ose
· et cum damni detrimento ecclesiae amisse
uidentur ad pristinum
ius reuertantur · quatinus liceat illis quibus earum cura
commissa est ·
qui
eto
[.] pacifico ordine eas tenere · et pro nobis ac regno
nobis a deo com
misso orare pauperibusque debita stipendia erogare ·
familiam ecclesiae
[fol. 118v] Iust
[....]ti
[o]nabiliter re
[..]re
[.........] Transgre
[.........] indicimus
[..]iuste
pres
[umpta]
[..]st
[ituere] et sic
[ut]
sup
[.....]
prefixum est triplicem legem
[..]riplex
bannum
[nostrum] p
[er]soluere ˙
[.]apitulum
[..]
Ut decime conlaborationem et animalium
secundum sacra precepta domino absque fraude et aliqua retractione
offerantur .' et in potestate episcopi maneat qualiter a presbiteris
dispensentur canonice .' et ut ecclesias baptismales quas plebes apellant secundum
antiquam consuetudinem ecclesiae filii instaurent ˙
[.]apitulum
[.][II]
Ut episcopi · comites · et uassos nostros in
parroechia eorum mane
[nt]es paterno amore secundum
ecclesiasticum
ministe
[r]ium
[..]iligant .' ipsi
[ue]ro com
[..........] seu
[..]liqua ge
neralitas predictos
episcopos ut sanctos patres hon
[orent] · et ue
[....]ntur .' et ad ministeri
[..]
illorum peragendum ubicumque potuerint eos adiu
[.........]nt .' si uero quod non
optamus eis
[in]festi
cominus quae
[dei] sunt exercere poss
[..]t
reperti fuerint · aut
ipsi contra leges offi
[...] sua
uiolauerint .'
[secundum] capitula
[..]
aui et genitoris
nostri emendent
Qualiter quoque presbiteros
[ac reliquos]
[...]dus honorent · ipsius
capitularis forma do
[..][a]ntur · ipsi ni
[hi]l
hominus
episcopi singuli in suo episcopio
missatici nostri potestate
[..]
[auc]toritate fug
[..]tur
[.]apitulum
[....]
Ut episcopi · et comites in suis ministeriis
commo[.......] in suis consistant domibus
[cum] suis uassallis · neque
[presumant] o[..]asione
ospitii in pauperioris cuiuspiam uicini [dom]o nisi rogati
commo[...]i · [quia ob
hoc] maxime depredationes et disco[..]ias actenus pulu[.]asse
manifestum [est] .' preu[id]eant quoque
secundum ministerium unusquisque s[...] ne in
potesta[..] illorum prede et deuastationes fiant ˙
Et [si] aliqui hoc facere
temp[ta]uer[i]nt omnis sua uirtute illis resistant
et si [.......] constringe[.]e
[.]d [..]da[..]on[e] illos non potuerint · constitutis
miss[is]
nostris ren[...]ient · ut ipsorum iuditio legaliter
secundum capitulare aui et gen[.][.....]
[...] emendent .' quodsi [et]
ips[i] hoc emendare nequiuerint .' ad nostram
[.......]m [perducant]
Capitulum
[.....]