·
I ·
CAPITULUM ·
DE
HOMIDIIS [!] CLERICORUM ·
Si quis subdiaconum occiderit
solidos CCC
conponat ·
Si quis diaconum
occidirit CCCC
solidos
conponat ; Qui presbiterum occiderit
solidos · DC ·
Qui episcopum · DCCCC · qui monacum
solidis CCCC ·
culpabilis
uidetur ·
·
II · capitulum
Si quis in imunitate
damnum aliqu
od
fecerit · DC solidos ·
conponat ·
Si quis
autem homo furtum aut homicidium · uel quodlibet cri
men foris
committens infra
inmunitatem
fugerit · man
d
et
com
es
·
episcop
o uel
abbati · uel
uicedomini · uel
quicumque locum episcopi · aut abbati tenuerit · ut reddat
eum reum ·
si illum contradixerit · et eum reddere noluerit · In prima
contradictione · XV ·
solidis
culpabilis
uidetur ·
Si ad secundam inquisi
tionem
reddere
noluerit ·
solidis XXX ·
culpabilis
uidetur ·
Si nec ad
tertiam inquisitionem consentire
noluerit · quicquid
reus damnum fecit totum ille · qui eum infra
inmunitatem
retinet nec reddere uult · soluere cogatur · et ipse co
m
es
ueniens · licentiam habeat ipsum hominem infra
inmu
nitatem
querendi ubicumque eum inuenire
potuerit · Si autem
statim in prima inquisitione comiti responsum fuerit ·
quod reus infra
inmunitatem
fuisset · sed fuga lap
sus
est qui sic statim iuret · quod ipse eum ad iustitiam cuiuslibet
disfaciendam ·
fugire non fecisset · et sit ei ad hoc satisfactum ·
Si autem intrauerit
· in ipsam emunitatem comiti
collecta ma
nu quislibet resistere temptauerit · Comis hoc ad regem uel
ad principem defecer
at
ibique iudicetur · ut sicut ille qui in e
munitatem damnum
fecer
it · DC solidos
conponat · Ita
que comiti collecta
manu resistere presumpserit · DC
solidis
conponat ·
III · capitulum
Si quis ad
ecclesiam confugium fecerit · ecclesia
e pacem habeat · nec sit
ei necesse infra ipsius ecclesiam ingredi et
nullus eum · inde
per uim
abstraherere [!]
presumat · sed liceat ei confiteri quod
fecit · et inde per manus
bonorum hominum · in discussionem in
publico producatur ·
IIII · capitulum
Si quis hominem in iuditio iniuste
contra alium altercantem adiuuare per malum
ingenium presump
[fol. 148v]serit · aut que inde coram
iudicibus uel comitis increpatus
fuerit et negare non potuerit · XV ·
solidis
culpabilis
uidetur ·
V · capitulum
Si quis de libertate sua fuerit interpellatus et timens ne in seruitium ·
cadat
aliquem de propinquis suis · per quem in seruitium casurum timens
occiderit · id
est patrem matrem patruelem auunculum · uel quem
libet huiusmodi
propinquitatis per personam · ipse
qui eum
perpetrauerat
mor
iatur
· agnatio eius et consanguinitas in seruitutem
cadat ·
et si negauerat se occidisse · ad VIIII · uomores ignitus iuditio
dei examinandos accedat ·
VI ·
Qui res suas pro anima sua ad casam dei tradere uoluerit
domi traditionem faciat · coram testibus legitimis · et que actenus factę sunt in
oste traditiones de quibus nulla est questio stabilis permaneant · si uero alio
aliquis res suas tradiderit et in oste profectus fuerit et ille cui res
tradita sunt · inter mortuus fuerit · qui res suas tradidit cum reuersus fuerit ·
adhibitis testibus coram quibus traditio facta est res suas recipiat · si autem et
ipse mortuus fuerit heredes eius legitimi retraditas recipiant ·
VII ·
Si quis per cartam
ingenuetatis ad homine suo legitime libertatem est consecutus
liber permaneat · si uero aliquis eum iniuste inseruire uo
luerit ·
et ille cartam ingenuetatis sue ostenderit · et ad
uersarium se inseruire
uel conprobauerit multa que in
carta discripta est soluere cogatur · si uero
cartam non aparu
erit · sed iam ab illo qui inseruire uoluerit disfacta
est ·
uuidrigildum eius · conponet · duas partes ille quem inser
uire uoluerit · terciam regi · et ille iterum per preceptum re
gis libertatem suam conquerat ;
VIII ·
Liber qui se in loco uuadii in alterius
potestatem commiserit · ibique constituit damnum alicui fecerit · qui
eum in loco uuadii suscepit aut damnum soluat · aut hominem in mallum
productum dimittat · perdens simul debitum · propter quod eum uuadio suscepit · et
quod damnum fecit dimissus iuxta qualitatem regi cogatur emendare ·
si uero liberam feminam habuerit usque dum in pignus adsti[fol. 149r]terit et filios habuerit liberi permaneant ·
VIIII ·
Omnia debita
que ad partem regi solui debent
solidis XII dinariorum
soluantur · excepto freda que in lege salica conscripta
sunt ·
illos eosdem solidos
co [!] ceteri conpositiones solui debunt con
ponunt ·
X ·
Obtimi quisque in pago uel in ciuitate testimonium adsumatur · et cui his qui contra testimoniare debent nullum crimen possit
indicere ;
Si quis causam iudicatam
in mallo repetierit ibique
testibus conuictus fuerit aut
XV solidos
conponat · aut XV ictus accipiat ab scabinis qui causam
prius
iudiuerunt [!] ;
Si quis farfalium · Ita conuenit · ut quicumque
in mallo presum
serit · farfalium
menare
procul dubio · suum u
uedregildum
con
ponat · Nihil
hoc minus farfalium reprimatur · forsitan
ut ad solicitudinem iudex consenserit et
furatus se adqui
escit · istum farfalium custodire · Uite periculum per
omnia sus
te
neat
;
DE
LATRONIBUS ·
[BK 7 c. 7 BK 7 c. 8 BK 7 c. 9 BK 7 c. 10 BK 7 c. 11 BK 7 c. 12 BK 7 c. 13]
De fures et malefactoribus
ita decreuimus obseruare · ut
si quinque · aut septem boni
barones fidei absque inimicicia · interposita
criminorum
cum sacramenti in
terpositione
esse dixerint quomodo sine le
ge inuolauit sine
lemoriatur [!] ; Si quis iudex conprehensum
latronem · qui conuictus fuerit relaxare presumserit · Uitam
suam admittat et disciplinam in publicum · modis omnibus ob
seruetur ;
Si quis
iudex criminosum latronem audierit ad
ipsum ambulet · et ipsum ligare faciat · Ita
ut si francus fu
erit · ad regis presenciam dirigatur · et si
debiliores per
sona fuerit · in locum pendatur ·
Si quis
centenarium · aut
cuilibet iudicem noluerit ad malefactorem
conprehende
re adiuuare ·
solidis XV ·
culpabilis
iudicetur ·
Si
quis seruum criminosum ha
buerit · et iudicem noluerit ipsum
presentare · et noluerit suum ·
uuedrigildum conponere ·
similiter conuenit ut si furtum factum
fuerit capitalem de presente · centenario restituat et causam ip
sam centenarius cum centena requirat
pare
condicione con
[fol. 149v]uenit · aut si centenam positam et uestigiat in
aliam centenam ·
ad quos fidelium nostrorum ipsum uestigium
miserit · et eum in aliam
centenam minime expellere potuerint · aut conuictum
red
dant latronem · aut capitale de presente
restitua
nt
· aut XII · perso
nas · se ex hoc sacramento
excusant ·
Si
seruus ecclesie aut fisca
linus · furtum admiserint · similem penam
susteneant · sicut re
liquorum seruorum francorum in ipsam
feriatur sentenciam ·
DE
RAPTORES ·
Si quis presumserit raptum facere unde inpiissimus uicius adcreuerat · uite periculum feriatur et nullus de obtimatibus nostris presumat pro ipsum precare sed
unusquisque admodum inimicum dei persequatur · qui uero uel dicto nostro contempnere · in cuiuslibet · iudices pagum premiatur · permissum fuerit collectum solacium ipsum raptorem occidant · et iaceat
ferbatudus · et si ad ecclesiam confugium fecerit reddendum ab episcopo absque
precacionem separentur · Certe si ipsa mulier raptorem
consenserit ambo pariter in exilio transmittatur · et si foras ecclesiam capti
fuerint ambo pariter occidantur · et facultatem eorum parentibus legitimis
permittat titulum · et si proximi parentes non extiterint fiscus recipiat ·
DE
REBUS INIUSTE INTERCIATAS ·
Si quis iniuste inter
ciauerit aut seruum campo
aut caballum aut qualibet rem ·
ad unum ducem aut ad unum iudicem pertinentes per
X annos unus
quisque inconcussum possedit · nullus habeat licenciam
in
terciandi · nisi tantum orfanorum usque XXmo anno licenciam
tribuimus ·
quod si quis presumserit interciare ·
solidis XV ·
culpabilis
iudicetur · et de rem illam quod male interciauit admittat · De re
liquis
uero condicionibus omnimodis omnino · trecenna
ria lex excludit preter id
quod superius diximus quod signa
huc usque detenuit
pare
conditionis conuenit
obseuare [!] ;